HET THEMA VAN DEZE UITGAVE IS ‘NA DETENTIE’. OM EERLIJK TE ZIJN, HEB IK ALS STRAFRECHTADVOCAAT OVER HET ALGEMEEN NIET ZOVEEL BETROKKENHEID BIJ HET TRAJECT NA DETENTIE VAN MIJN CLIËNTEN. DIT IS NATUURLIJK ANDERS, WANNEER ZIJ NAAST EEN GEVANGENISSTRAF OOK EEN TBS MAATREGEL OPGELEGD HEBBEN GEKREGEN. IN DEZE COLUMN ZAL IK DAN OOK BESPREKEN WAT JE ONGEVEER KAN VERWACHTEN ALS JE NA DETENTIE EEN TBS MAATREGEL MOET ONDERGAAN.

Er zijn 2 soorten tbs, met dwangverpleging en met voorwaarden. Een tbs met voorwaarden begint vaak met een klinische opname in een FPA of FPK (beveiligingsniveau 2 resp. 3). Het idee is dat de klinische behandelduur hier niet heel lang duurt, ongeveer een half jaar ná een jaar. In die periode wordt een behandelplan opgesteld, behandelingen worden doorlopen, je bouwt verlofmogelijkheden op en er wordt gewerkt aan resocialisatie. Het doel is na deze klinische fase uit te stromen. Het kan zijn dat iemand direct zelfstandig gaat wonen, maar er kunnen ook tussenstappen nodig worden gevonden zoals verblijf in een FPA of een vorm van begeleid of beschermd wonen. Het traject vindt plaats onder toezicht en verantwoordelijkheid van de reclassering, die weer nauw samenwerkt met de behandelaren van de instelling.

Bij een tbs met dwangverpleging word je meestal eerst opgenomen in een tbs kliniek, een Forensisch Psychiatrisch Centrum (beveiligingsniveau 4). De klinische behandelduur is hier heel verschillend in mijn ervaring, maar die ligt wel hoger dan bij de tbs met voorwaarden. Je komt de kliniek binnen op een ‘inkomstenafdeling’. Daar verblijf je totdat de behandelaren jouw dossier hebben bestudeerd en jou beter hebben leren kennen, waarna wordt besloten welke afdeling van de kliniek passend voor jou is. Ook hier wordt een behandelplan opgesteld. Dat zou op grond van de Bvt binnen 3 maanden moeten gebeuren, vaak zie ik een voorlopig behandelplan na 3 maanden en na 6 maanden een defi nitief plan. De volgende stap is dan de behandelonderdelen volgen (bijvoorbeeld (cognitieve) gedragstherapie, schematherapie, muziektherapie), en bijvoorbeeld arbeid en recreatie. Omdat op de afdeling sociotherapeuten aanwezig zijn die de tbs gestelden begeleiden, controleren en aanwijzingen geven, wordt het verblijf hier door de rechter ook gezien als een vorm van behandeling.

Het verkrijgen van verlof bij tbs met dwangverpleging is ingewikkelder dan bij een tbs met voorwaarden. Bij de tbs met dwangverpleging moet namelijk de behandelcoördinator of hoofd behandeling eerst binnen het eigen behandelteam genoeg steun hebben om een verlofaanvraag te schrijven, die aanvraag moet vervolgens worden getoetst door een interne verlofcommissie van de kliniek en als die het goedkeurt, dan kan die worden doorgezonden naar het Ministerie. Voordat de minister voor Rechtsbescherming beslist op de aanvraag, geeft eerst nog het Adviescollege Verloftoetsing TBS (AVT) een schriftelijk advies aan de minister. Het AVT is een onafhankelijk college dat alle verlofaanvragen toetst op veiligheid. Als dan alle lichten op groen staan, is de kans groot dat de minister de verlofaanvraag goedkeurt. Verlof wordt doorgaans opgebouwd van beveiligd verlof naar begeleid verlof, onbegeleid verlof, transmuraal verlof tot proefverlof. Bij proefverlof ligt de begeleiding in handen van de reclassering en dit is dan ook de laatste stap voor een voorwaardelijke beëindiging van de dwangverpleging. Na de voorwaardelijke beëindiging van de dwangverpleging is sprake van een tbs met voorwaarden.

Heb je vragen over jouw komende traject, neem dan contact op met jouw strafadvocaat of een gespecialiseerde tbs advocaat. Die kan jou hierin begeleiden en adviseren.